T.C. İZMİR TİCARET SİCİLİ MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN
İlan Sıra No: 28024
Mersis No: 0483118596300001
Ticaret Sicil/Dosya No: 230683
Ticaret Unvanı
SINIRLI SORUMLU İZ YAŞAM KADIN GİRİŞİMİ ÜRETİM VE İŞLETME KOOPERATİFİ
1. KURULUŞ
Bu anasözleşmede isimleri, tabiiyetleri, adresleri ve taahhüt ettikleri sermaye
payları gösterilen, kişiler tarafından, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu
hükümlerine göre değişir
ortaklı, değişir sermayeli ve sınırlı sorumlu bir Kadın Girişimi Üretim ve
İşletme Kooperatifi kurulmuştur.
2. TÜZEL KİŞİLİĞİN KAZANILMASI VE ANASÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ
Kooperatif ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır. Tescilden önce
kooperatif namına iş ve işlem yapanlar bunlardan şahsen ve zincirleme olarak
sorumludurlar.
Anasözleşmede yapılacak değişiklikler kuruluştaki usule tabidir.
3. UNVAN
Kooperatifin unvanı SINIRLI SORUMLU İZ YAŞAM KADIN GİRİŞİMİ ÜRETİM VE
İŞLETME KOOPERATİFİ dir.
4. MERKEZ
Kooperatifin merkezi İZMİR / KONAK dir.
Kooperatif gerekli gördüğü takdirde yurt içinde ve yurtdışında şubeler açabilir.
Şubeler, merkezin sicil kaydına atıf yapılmak suretiyle bulundukları yer ticaret
siciline tescil
olunurlar.
5. SÜRE
Kooperatif süresizdir.
6. AMAÇ VE FAALİYET KONULARI
Kooperatifin amacı ortaklarının ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçları ile
ekonomik faaliyetleri kapsamında yer alan mal ve hizmet üretimi ile bunların
pazarlanmasına yönelik
ihtiyaçlarını karşılamak, girişimlerini desteklemek, üretim becerilerini
geliştirmek, böylece ortaklarının ekonomik menfaatlerini koruyarak sağlıklı ve
gelişmiş bir çevrede
yaşamalarını sağlamaktır.
Kooperatif bu amaçları gerçekleştirmek üzere aşağıdaki çalışmaları yapar:
1) Ortaklarının ürettiği mal ve hizmetlerin yurt içinde ve yurt dışında
pazarlama, tanıtım ve satışına aracılık eder, gerekli ithalat ve ihracat
işlemlerini bizzat yapar ya da yaptırır.
2) Ortaklarının ve ortağı olmayan kadınlar için dikiş, nakış, keçe yapımı,
seramik ve cam yapımı, el ürünleri tasarımı, moda tasarımı, takı tasarımı, ev
yemekleri ve unlu gıda
yapımı, pasta, çikolata yapımı ve süslemeciliği gibi üretime yönelik beceri
kursları açar.
3) Ortakları için okuma-yazma, bilgisayar, girişimcilik, liderlik, mahalle
anneliği, çevre düzenleme, halk sağlığı, kadın hakları ve yaşam kalitelerini
iyileştirmeye yönelik çeşitli
eğitim programları düzenler, bu konularda kurs ve mesleki eğitim programlarına
yönelik uygulama atölyeleri açar.
4) Ortaklarının üretimleri ile seramik, cam, keçe, kumaş, gıda ve her türlü el
yapımı hediyelik eşya ürünlerini satın alır, pazarlar ya da pazarlanmasını
sağlar, yiyecek-içecek
servisi (catering) hizmeti verir.
5) Ortaklarına hizmet, imalat ve ticaret sektörlerinde kendiişlerini kurmaları
ve geliştirmeleri amacıyla danışmanlık ve eğitim hizmetleri sağlar ve
ürettikleri ürünleri pazarlar.
6) Ortaklarına ekonomik, sosyal, kültürel ihtiyaçlarını karşılamak üzere diğer
kurum ve kuruluşlardan verilecek krediye aracı olur, ortakları ve personel için
yardım fonu oluşturur,
ortaklarının özel sigorta ihtiyaçlarına aracı olur.
7) Kooperatifin amaç ve konusunun gerektirdiği işletmeler, imalathaneler,
atölyeler, sosyal tesisler, misafirhane, öğrenci yurdu ve benzeri tesisler kurar
ve işletir veya işletilmesini
sağlar.
8) Kooperatif amaçları doğrultusunda taşınır ve taşınmaz mallar edinir,
bina/arsa alır, kiralar ya da yaptırır, gerektiğinde satar, ayni haklar tesis
eder, işletme devralır, kooperatif
yatırımları için gerekli tesisleri yapar ya da yaptırır.
9) Faaliyetlerini sürdürebilmek için gelir getirici ticari faaliyetlerde
bulunur, ticari işletmelere iştirak eder; ticari işletme kurar ve işletir.
10) Ortaklarının sosyal, kültürel ve ekonomik faaliyetlerinin tanıtımı,
sergilenmesi ve pazarlanması amacıyla yurt içi ve yurt dışında fuar, şenlik,
sergi, kermes ve sair faaliyetler
düzenler; bu amaçla düzenlenmiş faaliyetlere katılır veya ortaklarının
katılmasına aracılık eder.
11) Konusu ile ilgili eğitim kitapçıkları, broşür, dergi ve kitap gibi yazılı ve
görsel yayın materyallerinin takibini, arşivlenmesini, basımını ve dağıtımını
yapar.
12) Ortaklar ve yakınları arasında sosyal etkileşimi artırmak üzere sosyal ve
kültürel nitelikli faaliyetler düzenler; kültürel gelişim amacıyla kütüphane,
okuma odası, sanat galerisi,
spor ve tiyatro faaliyeti üniteleri kurar ve işletir ya da işletilmesini sağlar.
13) Sosyal hizmet danışmanlığı için uzman istihdam eder.
14) Ortaklarının ve onların yakınlarının ihtiyacı olan mal ve hizmetlerin
üretimini yapar ve/veya alım, satımına aracı olur.
15) Ortaklarının 0-6 yaş grubu çocuklarının bakımı ve eğitimi için mahalle
yuvaları, çocuk oyun odaları açar, işletir. Çocukların sağlığı, gelişimi ve
bakımı için sağlık üniteleri,
oyun ve spor alanları, kültür sanat üniteleri kurar ve işletir. Çocukların her
çeşit araç, gereç, besin maddeleri ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak üzere
çalışmalar yapar, satış yerleri
açar, ürünleri tanıtır, bunların ihracat ve ithalatını yapar ya da yaptırır.
16) Çocukların eğitim ve bakımı konusunda genel bir duyarlılık oluşturmaya
yönelik çalışmalar yapar, anneleri ve aileleri bilgilendirir.
17) Ortaklarının ve onların yakınlarının sağlığı için gerekli sağlık üniteleri
kurar, sağlık taraması, ilaç yardımı gibi çalışmalar yapar.
18) Tüm kamu ve özel kurumlarla, yerel yönetim birimleri, meslek kuruluşları ve
sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapar ve destek sağlar.
19) Ulusal ve uluslararası kuruluşlardan, şahıs ve kurumlardan ayni ve nakdi
yardım, bağış ve kredi sağlar, bunları kooperatif amaçları doğrultusunda
kullanır, ortaklarını bu
imkânlardan yararlandırır.
20) Amacına uygun yardım kampanyası, yemekli toplantı ve benzeri faaliyetler
düzenler.
21) Şubeler açar, aynı amaçlı diğer kooperatiflerle işbirliği yapar, amacına
uygun kurulmuş ya da kurulacak olan üst birlik kuruluşlarına katılır, benzer
amaçlı kooperatiflerin
kuruluşunda öncülük eder ve onlara destek sağlar.
22) Ortaklarının sağlıklı bir çevrede yaşamalarını sağlamak üzere yerleşim
alanlarındaki temel hizmetler ve altyapı hizmetlerinin iyileştirilmesi konusunda
çalışmalar yapar; yerel
kamu yöneticileriyle bu amaçla işbirliğinde bulunur.
23) Çevre konusunda ortaklarını, onların yakınlarını bilgilendirici
faaliyetlerde bulunur.
24) Çevre düzenleme, temizlik, yeşillendirme, su, kanalizasyon, çevre kirliliği,
hava kirliliği, ortak alanların düzenlenmesi, geri dönüşüm ve sair konularda
gelir getirici ve eğitici
çalışmalar yapar.
25) Çalışmalarını yürütebilmek için gruplar oluşturur.
26) Ortaklarının ihtiyaç duyacağı danışmanlık (sosyal, kültürel, hukuki,
teknolojik, üretimin geliştirilmesi ve sair) hizmetlerini organize eder ve bu
amaçla gerekli personeli istihdam
eder.
27) Faaliyetleri uygulamak için hizmet alımı yapar.
7. SERMAYE
Kooperatifin sermayesi, ortakların taahhüt ettikleri payların toplam
tutarlarından ibaret olup değişkendir. Ancak, sermayenin en az haddi 700,00
TL’dır. Kuruluşta bu sermayenin
tamamının taahhüt edilmesi ve 1/4’ünün peşin ödenmesi zorunludur.
Ayni sermaye konabilir. Kooperatif mevcut bir işletmeyi veya ayınları
devralabilir. Ayın nev'inden sermaye konması halinde 1163 sayılı Kooperatifler
Kanunu’nun 21 ve 22'nci
maddelerine göre hareket olunur.
8. PAYLAR
Bir ortaklık payının değeri 100- TL'dir. Ortaklar en çok 5.000 pay taahhüt
edebilirler. Ancak her ortağın en az 1 pay taahhüt etmesi zorunludur.
Ortaklık payları, bu anasözleşmenin 19'uncu maddesine göre düzenlenen ortaklık
senedinde gösterilir. Senetle temsil edilmeyen paylar 100-TL olarak itibar
olunur.
9. PAYLARIN ÖDENMESİ
Kurucuların taahhüt ettikleri pay bedellerinin en az ¼’ü tescilden önce,
gerisi de kooperatifin tescilini izleyen yirmidört ay içinde ödenir.
Nakdî ödemeler, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'na bağlı bir
bankada, kurulmakta olan kooperatif adına açılacak özel bir hesaba, sadece
kooperatifin
kullanabileceği şekilde yatırılır. Taahhüt edilen payların, kanunda veya
anasözleşmede öngörülmüş bulunan ve kanunda yazılı olandan daha yüksek olan
tutarlarının ödendiği,
ticaret siciline yöneltilecek bir banka mektubu ile ispatlanır. Banka, bu
tutarı, kooperatifin tüzel kişilik kazandığını bildiren bir sicil müdürlüğü
yazısının sunulması üzerine, sadece
kooperatife öder.
Kurucuların sermayenin tamamını ödemeyi şartsız kabul ettikleri ve
anasözleşmedeki imzaların ticaret sicil müdürlüğünce onaylandığı tarihten
itibaren kooperatif üç ay içinde
tüzel kişilik kazanamadığı takdirde, bu hususu doğrulayan bir sicil müdürlüğü
yazısının sunulması üzerine, bedeller banka tarafından sahiplerine geri verilir.
10. ORTAKLIK ŞARTLARI
Kooperatife ortak olabilmek için; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve medeni
hakları kullanma ehliyetine sahip gerçek kişi kadın ya da kooperatifin amacına
uygun faaliyet konusu
bulunan kamu veya özel hukuk tüzel kişilerinden olmak gerekir.
11. ORTAKLIĞA KABUL
Gerekli şartları taşıyıp da kooperatife ortak olmak isteyenler, yazılı olarak
yönetim kuruluna başvururlar. Bu başvuru yazısına 10’uncu maddede belirtilen
ortaklık şartlarının
taşındığını gösteren belgeler eklenir. Ayrıca, bu başvuruda, anasözleşmenin tüm
hükümlerinin ve getirilen yükümlülüklerinin kabul edildiği açıkça belirtilir.
Ortaklığa kabul yönetim kurulunun kararı ile gerçekleşir.
Yönetim kurulu, ortaklar ile ortak olmak için başvuranların 10’uncu maddede
gösterilen şartlarını taşıyıp taşımadığını araştırmak zorundadır.
Ortaklığa kabul veya ret kararı, ilgiliye 15 gün içinde yazı ile bildirilir.
İstekli ortaklığa alındığı takdirde, kararın kendisine bildirildiği tarihten
itibaren bir ay içinde sermaye
taahhüdünün, diğer ortaklarca ödenmiş taksiti ile diğer ortakların her birinin o
tarihe kadar ödemiş oldukları paralara eşit tutarı bir defada öder.
17’nci madde uyarınca devir yolu ile ortaklığa alınanlar hariç olmak üzere daha
sonra ortaklığa kabul edileceklerden, yukarıdaki fıkrada belirtilen tutarın
üzerinde para talep
edilmesi, genel kurulun bu hususta karar alması halinde mümkündür.
12. ORTAK SAYISI
Kooperatifin ortak sayısı en az 7 kişidir.
13. ORTAKLIKTAN ÇIKMA
Her ortak, hesap senesi sonundan en az bir ay önce yönetim kuruluna yazı ile
başvurmak suretiyle ortaklıktan çıkabilir. Yönetim kurulu bu hükme uygun olarak
yapılacak isteğe
rağmen, yazılı başvurunun kooperatif kayıtlarına girişinden itibaren bir ay
içinde kabulden kaçınırsa, ortak çıkma dileğini noter aracılığı ile yönetim
kuruluna bildirir. Bildiri
tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.
14. ORTAKLIKTAN ÇIKARMA
Durumları aşağıda gösterilen hallere uyanlar yönetim kurulu kararı ile
ortaklıktan çıkarılır.
1)10’uncu maddede yazılı ortaklık şartlarını kaybedenler,
2)Parasal yükümlülüklerini 30 gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca
noter aracılığı ile yapılacak ihtarı takip eden 10 gün içinde bu
yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere
yine aynı kurulca ikinci ihtar yapılır. İkinci ihtarı takip eden bir ay
içerisinde de yükümlülüklerini yerine getirmeyenler,
3)Kooperatifin para, mal ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı
mahkûm olanlar.
Çıkarma kararı gerekçeli olarak yönetim kurulu karar defteri ile ortaklar
defterine kaydedilir. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek
üzere 10 gün içinde notere tevdi
edilir. Ortak, çıkarma kararının tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz
davası açabilir veya genel kurula itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak
genel kurula sunulmak üzere
yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır.
Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine
itiraz davası açılamaz.
Genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz
edilmeyen çıkarma kararları kesinleşir.
Ortaklar, bu maddede gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılmazlar.
Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların ortaklık hak ve
yükümlülükleri, çıkarma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.
15. ORTAKLIĞI SONA ERENLERLE HESAPLASMA
Devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer
alacakları, o yılın bilançosuna göre hesaplanarak bilanço tarihinden itibaren
bir ay içinde geri verilir. Ancak
ortaklığı sona erenlerin yerine yeni ortak alınması halinde eski ortağın 21’inci
madde uyarınca ödediği gider taksitleri derhal geri verilir. Ayrılan ortaklar
kooperatifin yedek akçeleri
üzerinde bir hak iddia edemezler. Ortaklığı sona erenlerin alacak ve hakları,
bunları isteyebilecekleri günden itibaren beş yıl geçmekle zaman aşımına uğrar.
16. ÖLEN ORTAĞIN DURUMU
Ölen ortağın kanuni mirasçılarının üç ay içinde 10’uncu maddedeki ortaklık
şartlarını taşıyan bir temsilci tayin ederek kooperatife bildirmeleri halinde
ortaklık hak ve
yükümlülükleri kanuni mirasçıları lehine devam eder.
Mirasçıların temsilci tayin etmemeleri veya ortaklığa devam etmek istememeleri
halinde ölen ortağın alacak ve borçları 15’inci madde hükümlerine göre tasfiye
edilir.
17. ORTAKLIĞIN DEVRİ
Ortaklık, yazılı olarak yönetim kuruluna bildirilmek suretiyle 10’uncu
maddede gösterilen ortaklık şartlarını taşıyan kişilere devredilebilir.
Yönetim kurulu, bu şekilde ortaklığı devralan kişiyi ortaklığa kabulden
kaçınamaz.
Devir halinde eski ortağın kooperatife karşı tüm hak ve yükümlülükleri yeni
ortağa geçer. Kooperatifçe, bu devir sebebiyle taraflardan ayrıca bir ödemede
bulunmaları istenemez.
18. ORTAKLIĞA TEKRAR GİRME
Ortaklığı sona erenler, ayrılma sebeplerinin ortadan kalkması halinde yeniden
ortaklığa kabul edilebilirler.
Bu anasözleşmenin 14’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının 3’üncü bendi gereğince
çıkarılanlar kooperatife yeniden ortak olamazlar.
19. ORTAKLIK SENEDİ
Her ortağın ortaklık haklarının, ada yazılı ortaklık senedi ile temsil
olunması şarttır. Bu senette kooperatifin unvanı, senet sahibinin adı ve soyadı,
iş ve konut adresi, kooperatife
girdiği ve çıktığı tarihler yazılır. Bu hususlar senet sahibi ile kooperatifi
temsile yetkili olan kimseler tarafından imzalanır. Ortağın yatırdığı veya
çektiği paralar tarih sırası ile
kaydedilir. Bu kayıtlar kooperatifin ödediği paralara ait ise ortak imza eder.
İmzalı ortak senedi makbuz hükmündedir. Mezkûr senet anasözleşmeyi ihtiva etmek
şartıyla ortaklık
cüzdanı şeklinde de düzenlenebilir. Ortaklık senetleri kıymetli evrak
niteliğinde olmayıp sadece ispat vesikası hükmündedir.
20. ORTAKLARIN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI
Her ortak, kooperatifin borçlarına karşı, taahhüt ettiği pay tutarı kadar
sorumludur.
Kooperatiften ilişkisi kesilen ortağın sorumluluğu, ayrıldığı tarihten itibaren
iki yıl devam eder.
Kooperatife giren her ortak, girişinden önce doğmuş olan kooperatif borçlarından
dolayı diğer ortaklar gibi sorumlu olur.
Yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin sorumlulukları hakkındaki hükümler
saklıdır.
21. ORTAKLIK PAYI DIŞINDAKİ ÖDEMELER
Ortaklar taahhüt ve tediye ettikleri ortaklık payı bedelleri dışında,
kooperatif amaçlarının gerçekleşmesini sağlamak üzere genel kurulca belirlenecek
ödemeleri de yapmak
zorundadır. Bu kararların alınmasında anasözleşmenin 33’üncü maddesinin 2’nci
fıkrasında gösterilen nisap aranır.
22. KOOPERATİFİN ORGANLARI
Kooperatifin organları şunlardır:
1- Genel Kurul,
2- Yönetim Kurulu,
3- Denetim Kurulu.
GENEL KURUL
23. GÖREV VE YETKİLERİ
En yetkili organ olan Genel Kurulun görev ve yetkileri şunlardır:
1) Bilânço, bilânço hesaplarının dökümü, gelir- gider farkı hesapları ile
yönetim kurulu ve denetçiler tarafından verilen raporları inceleyerek kabul veya
reddetmek,
2) Yönetim kurulu üyeleri ile denetim kurulu üyelerini seçmek, ibra etmek veya
sorumluluklarına karar vermek, gerektiğinde bunları azletmek,
3) Yönetim ve denetim kurulu üyelerine verilecek aylık ücret, huzur hakkı ve
yolluk miktarı ile bütçeyi görüşerek karara bağlamak,
4) Yönetim kurulu tarafından verilen ortaklıktan çıkarma kararlarına karşı
yapılan itirazları inceleyip karara bağlamak,
5) Kanun (6102 sayılı TTK’nın 391’inci maddesinde sayılanlar hariç), anasözleşme
ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen
yönetim kurulu
kararlarının iptal edilip edilmeyeceği konusunda karar almak,
6) Ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme esasları ile gecikme
halinde uygulanacak esasları tespit etmek,
7) Üst kuruluşa girme ve çıkma kararı almak ve bu kuruluşta görevlendirilecek
temsilcileri seçmek,
8) Amaçlarını gerçekleştirmeye yönelik uygun faaliyet konusu bulunan kooperatif,
şirket ve diğer teşekküllere girme ve çıkmaya karar vermek,
9) Anasözleşmede yapılması öngörülen değişiklikler hakkında karar almak,
10) Kooperatifin amacına uygun tesisler ile gayrimenkul alımında ve satımında
takip edilecek usul ve esaslar ile alınacak tesis ve gayrimenkulün niteliğini,
yerini ve azami fiyatını,
satılacak tesis veya gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek,
11) Kooperatifin amaçları doğrultusunda yapılacak tesisleri tespit etmek, bu
amaçla gayrimenkul almak, kiralamak,
12) İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini kararlaştırmak,
13) Hesap tetkik komisyonunu seçmek ve bu komisyonunun çalışmasıyla ilgili usul
ve esasları tespit etmek,
14) Kooperatifin dağılması hakkında karar almak, tasfiye kurulunu seçmek,
15) Kanun ve anasözleşme ile genel kurula tanınmış olan diğer konular hakkında
karar almak,
16) Şube açılması konusunda karar vermek,
17) Bilanço açıklarının kapatılmasında kullanılmak üzere ortaklardan ek ödeme
istenip istenmeyeceğine karar vermek.
Genel kurul, yukarıdaki görev ve yetkilerini devir ve terk edemeyeceği gibi
kooperatifin amaçları ile ilgili her türlü işler hakkında da karar alabilir.
24. OY HAKKI VE TEMSİL
Toplantı tarihinden üç ay evvel ortak olmayanlar hariç her ortak genel
kurula katılma hakkına sahiptir. Her ortak yalnız bir oya sahip olup yazı ile
izin verilmek suretiyle bir ortak
diğer bir ortağı, oyunu kullanmak üzere temsilci tayin edebilir.
Ortak sayısı 1.000'i geçtiğinde her ortak en çok 9 olmak üzere birden fazla
ortağı temsil edebilir. Ancak yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçiminde her
ortak en fazla bir
ortağı temsilen oy kullanabilir.
Eş ve birinci derece (ortağın; çocuğu, anne ve babası, eşinin annesi ve babası)
akrabalar için temsilde ortaklık şartı aranmaz.
Katılma haklarını temsilci olarak kullanan kişi, temsil edilenin talimatına
uyar. Talimata aykırılık, oyu geçersiz kılmaz. Temsil edilenin temsilciye karşı
hakları saklıdır.
Yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle kooperatifin işlerinin görülmesine herhangi
bir surette katılmış olanlar, yönetim kurulunun ibrasına ait kararlarda oylamaya
katılamazlar. Bu
hüküm denetçiler hakkında uygulanmaz. Denetçiler kendi ibralarında oy
kullanamazlar.
Ortaklardan hiçbiri kendisi, eşi veya usul ve füruğu ile kooperatif arasında
ortaklık ilişkileri dışındaki şahsi bir işe veya uyuşmazlığa ait görüşmelerde oy
kullanamaz.
25. TOPLANTI ŞEKİLLERİ VE ZAMANI
Genel kurul, olağan ve olağanüstü olmak üzere iki şekilde toplanır. Olağan
genel kurul toplantısının her yılın ilk altı ayı içinde yapılması zorunludur.
Olağanüstü genel kurul, kooperatif işlerinin ve anasözleşme hükümlerinin
gerektirdiği zaman ve surette toplanır.
26. TOPLANTI YERİ
Genel kurul, kooperatif merkezinin bulunduğu yerleşim birimi dahilindeki
uygun bir yerde toplanır.
27. ÇAĞRIYA YETKİLİ OLANLAR
Genel kurul, yönetim kurulunca toplantıya çağrılır.
Gerekli hallerde denetim kurulu, kooperatifin ortağı bulunduğu üst birlik ve
tasfiye memurları genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptirler.
Genel kurul yukarıdaki şekilde toplanamadığı takdirde Ticaret Bakanlığı’nca
toplantıya çağrılabilir.
Ayrıca, 4 ortaktan az olmamak kaydıyla toplam ortak sayısının 1/10’unun isteği
halinde genel kurul 10 gün içinde yönetim kurulu tarafından toplantıya çağrılır.
Bu başvurunun
müştereken ve noter tebligatı ile yapılması gerekir. Yönetim kurulunca bu
isteğin zamanında yerine getirilmemesi durumunda Ticaret Bakanlığı’nca genel
kurul toplantıya
çağrılabilir. Çağrılmadığı takdirde istek sahipleri mahalli mahkemeye başvurarak
genel kurulu bizzat toplantıya çağırma izni alabilirler.
Genel kurul, süresi dolmuş olsa bile, yönetim kurulu tarafından toplantıya
çağrılabilir. Tasfiye memurları da, görevleri ile ilgili konular için, genel
kurulu toplantıya çağırabilirler.
Yönetim kurulunun, devamlı olarak toplanamaması, toplantı nisabının oluşmasına
imkân bulunmaması veya mevcut olmaması durumlarında, mahkemenin izniyle, tek bir
ortak
genel kurulu toplantıya çağırabilir. Mahkeme kararı kesindir.
28. ÇAĞRININ ŞEKLİ
Olağan ve olağanüstü toplantılara çağrı; taahhütlü mektupla, ayrıca
gerektiğinde gazete ile gazete olmayan yerlerde mahalli örf ve âdete göre ilan
yolu ile yapılır. Çağrının
sadece yazılı olarak imza karşılığında yapılması da mümkündür.
Çağrının, toplantı gününden en az 30 gün önce ve en çok iki ay içinde yapılması,
toplantının gün ve saati ile yerinin ve gündem maddelerinin bildirilmesi
zorunludur.
Çağrıda, birinci toplantıda çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak olan
sonraki toplantının tarihi, saati ve yeri açıklanarak yeni bir bildirime gerek
kalmaksızın bir defada
ortaklara duyuru yapılabilir. Toplantılar arasında en az 7, en fazla 30 gün süre
bulunması gerekir. Sürenin hesabında duyuru ve toplantı günleri hesaba katılmaz.
Anasözleşmenin değiştirilmesi söz konusu ise yapılacak duyuruda değiştirilecek
maddelerin numaralarının yazılması ile yetinilir.
29. BÜTÜN ORTAKLARIN HAZIR BULUNMASI
Kooperatifin bütün ortaklarının veya temsilcilerinin hazır bulunması ve
itirazın olmaması halinde genel kurul toplantılarına ilişkin diğer hükümler
saklı kalmak şartı ile toplantıya
çağrı hakkındaki hükümlere uyulmamış olsa dahi kararlar alınabilir. Ancak,
kararların muteber olabilmesi için toplantıda Bakanlık temsilcisi bulundurulması
hususunda gerekli
işlemlerin yapılmış olması şarttır.
Yukarıdaki fıkraya göre alınan kararlar, tüm ortaklar ve ortakların toplantıda
oy birliği ile seçecekleri temsilciler tarafından imzalanacak bir tutanağa
bağlanır.
30. BAKANLIĞA MÜRACAAT VE GÖNDERİLECEK BELGELER
Genel kurul tarihi ile yeri ve gündemi, toplantıdan en az 15 gün önce,
kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki Valiliğe (Bakanlık Taşra Teşkilatı)
yazılı olarak bildirilir.
Bu bildirime, Bakanlıkça tespit edilen temsilci ücretinin ilgili Maliye
veznesine yatırıldığını gösteren belge eklenerek toplantıda temsilci
bulundurulması talep edilir.
31. GÜNDEM
Olağan genel kurul toplantısının gündeminde sırasıyla şu hususlar bulunur:
1-Açılış ve toplantı başkanlığının oluşturulması.
2-Yönetim ve denetim kurulunca hazırlanan raporların okunması ve müzakeresi.
3-Finansal tabloların okunması, müzakeresi ve tasdiki.
4-Yönetim ve denetim kurulu üyelerinin ibrası.
5-Faaliyet yılı içinde yönetim kurulu üyeliğinde eksilme meydana gelmiş ve
yönetim kurulunca atama yapılmış ise atamanın genel kurulca onaylanması.
6-Görev süreleri sona ermiş olan yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçilmesi
ve bunların görev sürelerinin tespiti.
7-Yönetim ve denetim kurulu üyelerinin ücret, huzur hakkı gibi parasal hakların
belirlenmesi.
8-Gelecek yılın bütçe ve çalışma programının görüşülmesi ve karara bağlanması.
9-Gerekli görülecek diğer hususlar.
Gerekli görülecek diğer hususlar gündeme açıkça yazılmalıdır. Görüşülecek konu
önceden tespit edilip gündeme yazılmadan, “Gerekli görülecek diğer hususlar”
şeklinde bir
gündem maddesi belirlenemez.
Kanun ve anasözleşme gereği genel kurulun yetkisinde olan ve olağanüstü genel
kurul toplantı gündemini oluşturan her türlü konu, olağan genel kurul toplantı
gündemine
yazılabilir.
Dörtten az olmamak üzere ortakların en az 1/10'u tarafından genel kurul toplantı
tarihinden en az yirmi gün önce müştereken ve noter tebligatı ile bildirilecek
hususların gündeme
konulması zorunludur.
Gündemde olmayan hususlar görüşülemez. Ancak, kooperatife kayıtlı ortakların en
az 1/10'unun gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte
bulunmaları halinde, hesap tetkik komisyonun seçilmesi, bilânço incelemesinin ve
ibranın geriye bırakılması, çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar
alınması, genel kurulun
yeni bir toplantıya çağrılması ve kanun, anasözleşme ve iyi niyet esasları ile
genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının
iptali, yönetim kurulu
üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili
hususlar, genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü ile gündeme
alınır.
Yapılan denetim sonucunda veya herhangi bir sebeple Bakanlıkça, kooperatif genel
kurulunda görüşülmesi istenen konuların gündeme konulması zorunludur.
Gündem, genel kurulu toplantıya çağıran tarafından belirlenir.
32. ORTAKLAR CETVELİ
Yönetim kurulu; her genel kurul toplantısından önce, çıkarılma kararı
kesinleşmemiş olanlar dahil tüm ortakların ortak numaraları, isim unvan ve
adresleri ile asaleten ve
vekâleten (temsilen) imzalanacak yerleri gösterir yönetim kurulu başkanınca
imzalı bir ortaklar cetveli hazırlamakla yükümlüdür.
Bu cetvel toplantıya katılanlar ile genel kurul başkanı ve Bakanlık Temsilcisi
tarafından isim yazılarak ayrıca imzalanır.
33. GÖRÜŞME VE KARAR NİSABI
Genel kurulun toplanabilmesi ve gündemdeki konuları görüşebilmesi için
kooperatife kayıtlı ortaklardan genel kurula katılma hakkına sahip olanların en
az 1/4'ünün şahsen veya
temsilen toplantıda hazır bulunması gerekir. İlk ve müteakip toplantılarda aynı
nisap aranır.
Genel kurulda kararlar toplantı nisabının sağlanması koşuluyla oylama
sırasındaki mevcudun yarıdan fazlasının oyu ile alınır.
Ancak, kooperatifin dağılması, diğer bir kooperatifle birleşmesi ve
anasözleşmede değişiklik yapılması ile ilgili kararlar ortaklar cetvelinde
imzası bulunanların 2/3 çoğunluğu ile
alınır.
Sorumluluk hükümlerinin değiştirilmesine ilişkin genel kurul kararlarında 1163
sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 52’nci maddesi hükmüne göre işlem yapılır.
34. TOPLANTININ AÇILMASI VE TOPLANTI BAŞKANLIĞI
Genel kurul toplantısı; bakanlık temsilcisi bulundurulması hususunda usulüne
uygun başvurunun ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 87’nci maddesine göre
işlem
yapıldığının tespiti ile toplantı nisabının sağlanması üzerine ve çağrıyı yapan
organca yetkili kılınan kimseler tarafından açılır. Müteakiben bir genel kurul
toplantı başkanı ile
kararlaştırılacak sayıda sekreter üye ve gerektiğinde oy toplayıcı üye seçilir.
Bu seçimde en çok oy alan adaylar seçilmiş sayılır.
Genel kurul toplantı başkan ve üyelerinin, ortaklardan veya kooperatifin üst
kuruluşlarının temsilcileri arasından seçilmesi şarttır.
35. OY KULLANMANIN ŞEKLİ
Oylamalar genel olarak el kaldırmak suretiyle yapılır. Genel kurula
katılanların yarıdan fazlasının talebi halinde gizli oya başvurulur. Ancak,
kooperatifin ortak sayısı 500’ü geçtiği
takdirde yönetim ve denetim kurulu seçimlerinde oylamalar gizli oy açık tasnif
esasına göre yapılır.
Gizli oylamada, kooperatif mührü ile mühürlenmiş boş oy pusulalarının
kullanılması esastır. Ancak, genel kurulca karar alınmak kaydıyla ayrıca basılı
oy pusulası da kullanılabilir.
Genel kurulun yalnızca basılı oy pusulası kullanılması yolunda alacağı karar
geçersizdir. Genel kurulda kooperatif mührü ile mühürlenmiş boş oy pusulaları ve
basılı oy
pusulalarından başkaca bir pusula seçim için kullanılamaz. Matbaada basılmış
veya yazı makinesi ile yazılmış ya da çoğaltılmış oy pusulaları basılı oy
pusulası sayılır.
36. BİLÂNÇONUN TASDİKİ VE İBRA
Bilançonun onaylanmasına ilişkin genel kurul kararı, kararda aksine açıklık
bulunmadığı takdirde, yönetim kurulu üyelerinin ve denetçilerin ibrası sonucunu
doğurur. Bununla
birlikte, bilançoda bazı hususlar hiç veya gereği gibi belirtilmemişse veya
bilanço kooperatifin gerçek durumunun görülmesine engel olacak bazı hususları
içeriyorsa ve bu
hususta bilinçli hareket edilmişse onama ibra etkisini doğurmaz.
Denetim raporunun okunmasından önce bilânço ile hesapların kabulü hakkında
verilen kararlar geçerli değildir.
İbra edilmeyen yönetim ve denetim kurulu üyeleri, bu organlara aynı genel
kurulda tekrar seçilemezler.
37. İBRANIN ETKİSİ
İbra kararı genel kurul kararıyla kaldırılamaz. Bu konuda 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu’nun 53’üncü maddesi hükmü saklıdır.
Genel kurulun, sorumluluktan ibraya ilişkin kararı, ibranın kapsadığı açıklanan
maddi olaylara ilişkin olarak, kooperatifin, ibraya olumlu oy veren ve ibra
kararını bilerek ortaklığı
devralan ortakların dava hakkını kaldırır. Diğer ortakların dava hakları da ibra
tarihinden itibaren altı ay geçmesiyle düşer.
38. KOOPERATİFİN UĞRADIĞI ZARARIN TAZMİNİ
Kooperatifin uğradığı zararın tazminini, kooperatif ve her bir ortak
isteyebilir. Ortaklar tazminatın ancak kooperatife ödenmesini isteyebilirler.
Genel kurulda kooperatifin uğradığı zararın tazmini için, yönetim kurulu
aleyhine tazminat davası açılması yönünde karar alınmışsa, bu dava kooperatif
denetçileri tarafından da
genel kurul karar tarihinden itibaren bir ay içinde açılır. Bu müddetin
geçirilmesi ile dava hakkı düşmez. Davanın reddi halinde, yönetim kurulu üyeleri
tazminat talebinde
bulunamazlar.
39. KARARLARIN TESİRİ
Kanun ve anasözleşmeye uygun surette toplanmış genel kurulda alınan kararlar
toplantıda bulunmayanlar veya aleyhte oy kullananlar hakkında da geçerli ve
bağlayıcıdır.
40. KARARLARIN İPTALİ
Aşağıda yazılı kimseler kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet
esaslarına aykırı olduğu iddiası ile genel kurul kararları aleyhine, toplantıyı
izleyen günden başlamak üzere
bir ay içinde kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilirler.
1-Toplantıda hazır bulunup da kararlara muhalif kalarak keyfiyeti tutanağa
geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmeyen yahut
toplantıya çağrının usulü
dairesinde yapılmadığını veyahut gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ
edilmediğini yahut da genel kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan
kimselerin karara katılmış
bulunduklarını iddia eden pay sahipleri,
2-Yönetim kurulu;
3- Kararların yerine getirilmesi yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin şahsi
sorumluluklarını mucip olduğu takdirde bunların her biri.
Bozma davasının açıldığı ve duruşmanın yapılacağı gün yönetim kurulu tarafından
usulen ilan olunur.
Bir kararın bozulması bütün ortaklar için hüküm ifade eder. Bozma kararının
kesinleşmesi halinde bu husustaki ilam tescil ve ilan ettirilir.
41. GENEL KURUL TUTANAĞI
Genel kurul toplantılarının muteber olması için, ortaklar ve temsilcilerin
sayısı, genel kurulda sorulan soruları, verilen cevapları, alınan kararları, her
karar için kullanılan olumlu ve
olumsuz oyların sayılarını içeren bir tutanak düzenlenir.
Genel kurul tutanağının altı, genel kurul başkan ve üyeleri ile Bakanlık
Temsilcisi tarafından imzalanır.
42. GENEL KURUL KARARLARININ TESCİL VE İLANI
Yönetim kurulu, genel kurul toplantı tutanağının noterce onaylanmış bir
suretini derhal Ticaret Sicili Müdürlüğüne vermek ve bu tutanakta yer alan
tescil ve ilana tabi hususları
tescil ve ilan ettirmekle yükümlüdür.
43. BAKANLIĞA GÖNDERİLECEK BELGELER
Toplantı gününden itibaren en geç bir ay içinde, yönetim ve denetim
kurulları raporları ile bilânço ve gelir-gider cetvelleri genel kurul toplantı
tutanağı ile ortaklar cetvelinin ve
istenebilecek diğer belgelerin onaylı birer örneği, kooperatifin ticaret
siciline tescil edildiği yerdeki Bakanlık Taşra Teşkilatına tevdi edilir.
YÖNETİM KURULU
44. SEÇİMİ VE SÜRESİ
Yönetim kurulu, genel kurulca en az bir, en çok dört yıl için seçilir ve en
az üç üyeden olusur.
Genel kurulca böyle bir süre tespiti yapılmaması halinde bir yıl için seçilmis
sayılır.
Yönetim kuruluna seçilen üye sayısı kadar da yedek üye seçilir.
Yönetim kurulunun asil ve yedek üyeleri genel kurulda en çok oy alanlar
arasından sıra ile belirlenir. Oylarda esitlik halinde kuraya basvurulur.
Süresi sona eren üyeler yeniden seçilebilir. Genel kurul lüzum görürse yönetim
kurulu üyelerini her zaman degistirebilir. Kooperatifler Kanununun 46 ncı
maddesinin 3 üncü
fıkrası geregi genel kurul gündemine madde ilave etmek suretiyle yapılan seçim
sonucu degistirilen yönetim kurulu üyelerinin yerine seçilenler, öncekilerin
görev sürelerini
tamamlar.
45. SEÇİLME ŞARTLARI VE BAĞDAŞMAYAN GÖREVLER
Yönetim kurulu üyelerinde aşağıdaki şartlar aranır.
1)Türk vatandaşı olmak,
2)Kooperatif ortağı olmak ve medeni hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak,
3)Aynı türde başka bir kooperatifin yönetim kurulu üyesi olmamak,
4)Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine
karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma,
hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan
kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından ya da 1163
sayılı Kooperatifler
Kanunu hükümlerine göre mahkûm olmamak,
5)Aynı zamanda kooperatifte denetçi olmamak,
6)Aynı zamanda diğer yönetim kurulu üyelerinden birinin eşi olmamak ve
birbirleri ile ikinci derece dahil kan ve kayın hısımlığı bulunmamak.
Yönetim kurulu üyeliğine seçilen tüzel kişiler, yukarıdaki şartları taşıyan
gerçek kişiler vasıtasıyla temsil edilirler.
Seçilme şartları denetim kurulu tarafından araştırılır. Bu şartları
taşımadıkları halde seçilenler ile sonradan kaybedenlerin görevlerine yönetim
kurulunca son verilir.
Haklarında yukarıdaki suçlarla ilgili olarak kamu davası açılmış olanların
görevleri ilk genel kurul toplantısına kadar devam etmekle beraber, yönetim
kurulunca bu durumdaki
üyelerin genel kurulca azli veya göreve devamı hakkında karar alınmak üzere
yapılacak ilk genel kurul gündemine madde konulur.
Yönetim kurulu üyeleri, kooperatifin ve kooperatifin bağlı olduğu üst
kuruluşların hissedarı oldukları şirketlerde, katıldıkları vakıflarda ve diğer
teşekküllerde yönetim kurulu üyesi
veya denetçi olamazlar, personel olarak yahut başka bir şekilde ücretli görev
alamazlar.
Beşinci fıkrada belirtilen diğer görevleri bulunmasına rağmen yönetim kurulu
üyesi olarak seçilenler, seçildikleri tarih itibariyle diğer görevlerinden
ayrılmak zorundadırlar. Bu
görevlerinden ayrılmayanların yönetim kurulu üyeliğine seçilmelerine ilişkin
işlemler hükümsüzdür. Seçildikten sonra beşinci fıkradaki diğer görevleri edinen
yönetim kurulu
üyelerinin sonradan edindikleri görevlere ilişkin seçilme veya görevlendirme
işlemleri ile sözleşmeler de hükümsüzdür. Yönetim kurulu üyeliğine seçilme
işlemleri bu şekilde
hükümsüz olanların yerlerine yedekleri çağrılır.
Yönetim kurulu üyelerinin fiilen bu görevleri yürüttükleri dönemde; bunların eş
ve ikinci derece dahil kan ve kayın hısımları, kooperatif ve kooperatifin bağlı
bulunduğu üst
kuruluşlar ile bunların % 50’den fazla hissedarı oldukları şirketlerde,
katıldıkları vakıflarda ve diğer teşekküllerde yönetim kurulu üyesi veya denetçi
olamazlar, personel olarak
veya başka bir şekilde ücretli olarak işe alınamazlar.
Bu madde hükümlerine aykırı uygulamalar denetçiler tarafından araştırılır.
46. GÖREV VE YETKİLERİ
Yönetim kurulu, kanun ve anasözleşme hükümleri içinde kooperatifin
faaliyetlerini yöneten ve onu temsil eden icra organıdır.
Yönetim kurulunun başlıca görevleri şunlardır:
1)Ortakların sosyal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla
kooperatifin amaç ve faaliyetlerini düzenleyen 6’ncı maddede sayılı işlerin
organize edilmesi ve
yürütülmesini sağlamak,
2)Yıllık bilanço ile gelir-gider hesabı ve bütçenin hazırlanmasını sağlamak,
3)Ortaklar ile ortak olmak için başvuranların anasözleşmede belirtilen ortaklık
şartlarını taşıyıp taşımadıklarını araştırmak,
4)Genel kurul toplantısı akabinde, genel kurulda alınan kararlar hakkında
ortakları bilgilendirmek ve talep eden ortaklara genel kurul toplantı
tutanağının bir örneğini vermek,
5)Genel kuruldan karar almak kaydıyla, kooperatifin amaçlarının gerçekleşmesinde
kullanılmak üzere ilgili kuruluşlardan kredi almak, kamu kaynaklı kredi alımında
teminat
olarak kooperatif mülkiyetindeki menkul ve gayrimenkuller üzerinde rehin ve
ipotek tesis etmek,
6)Kredi alma işlerinde, kooperatife kredi açacak müesseselere olan taahhüt ve
vecibelerden ortakları haberdar etmek,
7)Genel kuruldan karar almak şartı ile kooperatifin taşınır ve taşınmaz
mallarını satmak ve rehine koymak,
8)Kooperatife yapılan bağışları kooperatif amacına uygun işlerde kullanmak,
9)Bakanlıkça istenecek her türlü evrak ve vesaiki ibraz etmek, bilgi vermek ve
denetim için gönderilen yetkililere gerekli kolaylığı göstermek,
10)Kooperatifi resmi dairelerde, mahkemelerde ve üçüncü şahıslara karşı temsil
etmek,
11)İbra etmek, dava açmak, sulh olmak veya davadan vazgeçmek,
12)Genel kuruldan karar almak şartı ile kooperatifin taşınır ve taşınmaz
mallarını satmak, rehine koymak,
13)Doğacak sorumluluk yönetim kuruluna ait olmak üzere kendi ortakları arasından
veya hariçten bir veya birkaç kişiyi kooperatifi ilzam edecek tasarruflarda
bulunmaya veya
muayyen işlerde kooperatifi temsil etmeye yetkili kılmak,
14)Kooperatifin ortak olduğu kooperatif, şirket ve teşekküllerde kooperatifi
temsil etmek üzere görevlendirme yapmak,
15)Kanun ve anasözleşme ile yönetim kuruluna verilen diğer görevleri yerine
getirmek.
47. GÖREV BÖLÜMÜ VE TOPLANTILAR
Yönetim kurulu üyeleri; seçimi takiben yapacakları ilk toplantıda
aralarından bir başkan, bir ikinci başkan, gereğine göre de birer kâtip ve
muhasip üye seçerek görev bölümü
yaparlar. Başkanın ve başkan vekilinin veya bunlardan birinin, genel kurul
tarafından seçilmesi de mümkündür.
Yönetim kurulu, başkanın bulunmadığı zamanlarda başkan vekilinin, onunda
bulunmadığı zamanlarda zorunlu aylık toplantının yapılmasıyla sınırlı olmak
üzere görev bölümü
toplantısında belirlenen diğer yönetim kurulu üyelerinden birinin çağrısı ile
toplanır. Yönetim kurulu en az ayda bir defa ve üye tam sayısının çoğunluğu ile
toplanır. Kararlar
toplantıda bulunanların çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde keyfiyet
gelecek toplantıya bırakılır. Onda da eşitlik halinde söz konusu teklif
reddedilmiş sayılır.
Kararların geçerli olabilmesi için toplantıya çağrının ispat edilebilecek bir
yöntemle yapılması zorunludur.
Toplantılarda bulunmayan üyeleri temsilen oy kullanılamaz ve toplantılara vekil
aracılığı ile de katılamaz.
Özürsüz olarak üst üste üç toplantıda hazır bulunmayan üye çekilmiş sayılır.
Toplantılar kooperatif merkezinde yapılır. Ancak, üyelerin çoğunluğunun tasvibi
ile başka herhangi bir yerde de yapılabilir.
Alınan kararlar tarih ve numara sırasıyla yönetim kurulu karar defterine
işlenir. Tüm üyelerin isim¬leri kararın baş tarafına yazılır ve alt tarafı
toplantıya katılanlarca isim yazılarak
imzalanır.
Verilen karara karşı olanlarla çekimser kalan üyeler, karşı olma veya çekimser
kalma sebeplerini kararın altına yazarak imzalarlar.
48. MÜZAKEREYE KATILMA YASAĞI
Yönetim kurulu üyesi, kendisinin kooperatif dışı kişisel menfaatiyle veya
alt ve üst soyundan birinin ya da eşinin yahut üçüncü derece dâhil üçüncü
dereceye kadar kan ve kayın
hısımlarından birinin, kişisel ve kooperatif dışı menfaatiyle kooperatifin
menfaatinin çatıştığı konulara ilişkin müzakerelere katılamaz. Bu yasak, yönetim
kurulu üyesinin
müzakereye katılmamasının dürüstlük kuralının gereği olan durumlarda da
uygulanır. Tereddüt uyandıran hâllerde, kararı yönetim kurulu verir. Bu oylamaya
da ilgili üye
katılamaz. Menfaat uyuşmazlığı yönetim kurulu tarafından bilinmiyor olsa bile,
ilgili üye bunu açıklamak ve yasağa uymak zorundadır.
Bu hükümlere aykırı hareket eden yönetim kurulu üyesi ve menfaat çatışması
nesnel olarak varken ve biliniyorken ilgili üyenin toplantıya katılmasına itiraz
etmeyen üyeler ve söz
konusu üyenin toplantıya katılması yönünde karar alan yönetim kurulu üyeleri bu
sebeple kooperatifin uğradığı zararı tazminle yükümlüdürler.
Müzakereye, yasak nedeniyle katılmamanın sebebi ve ilgili işlemler yönetim
kurulu kararına yazılır.
49. KOOPERATİFİN TEMSİL VE İLZAMI
Kooperatif adına düzenlenecek evrakın muteber olması veya kooperatifin
ilzamı için, kooperatif unvanı altında temsile yetkili olanlardan ikisinin
imzası gereklidir.
Yönetim kurulu, kooperatifi temsile yetkili kılınan kimselerin isimlerini ve
imzalarını ticaret siciline bildirir ve bu yetkiye dayanak olan kararları
ticaret sicili müdürlüğünde
yetkilendirilmiş personele tasdik ettirir.
Gerektiğinde, yukarıdaki fıkra hükmüne göre hareket edilerek imza yetkisine
sahip kimseler değiştirilebilir.
50. ÜYELİĞİN BOŞALMASI
Yönetim kurulu üyeleri, istifa etmek suretiyle her zaman çekilebilirler.
Herhangi bir sebeple yönetim kurulu üyeliğinin boşalması halinde, yönetim
kurulunca aldıkları oy sırasına
göre yedek üyeler çağrılır. Eşit oy alanlar arasında kura çekilir.
Yönetim kurulu toplantı nisabını kaybederse boşalan yönetim kurulu üyeliklerine
denetim kurulu tarafından geciktirilmeksizin yeteri kadar yedek üye çağrılır.
Yedek üyelerle de yönetim kurulunun tamamlanamaması halinde, eğer yönetim kurulu
toplantı nisabını kaybetmemişse, kanuni şartları haiz birini geçici olarak
yönetim kurulu
üyeliğine seçip ilk genel kurulun onayına sunar. Onaylanması halinde selefinin
süresini tamamlar. Yönetim kurulu toplantı nisabının altına düşmüşse, denetim
kurulu tarafından
seçimler yapılmak üzere derhal genel kurul toplantıya çağrılır.
51. SORUMLULUK VE YASAK MUAMELELER
Yönetim kurulu, kooperatif işlerinin yönetimi için gereken titizliği
gösterir ve kooperat¬ifin başarısı ve gelişmesi yolunda bütün gayretini sarf
eder.
Üyeler, yönetim kurulundaki faaliyetleri sırasında öğrendikleri ticaret veya
işletme sırlarını sakla¬makla yükümlüdürler.
Yönetim kurulu, gerekli defter ve belgeler ile genel kurul evraklarının ve ortak
listelerinin muntazam hazırlanıp, tutulup, saklanmasından ve gelir- gider hesabı
ile yıllık bilançonun
kanuni hükümlere uygun olarak hazırlanıp incelenmek üzere denetçilere
verilmesinden sorumludur.
Yönetim kurulu üyeleri ve kooperatif memurları ortaklık işlemleri dışında
kendisi veya başkası namına, bizzat veya dolayı olarak kooperatifle kooperatif
konusuna giren bir ticari
muamele yapamaz.
Yönetim kurulu üyelerinin kooperatif ortağı olmayan alt ve üst soyu, eşi yahut
3’üncü derece dahil, 3’üncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından herhangi
biri kooperatife
nakit borçlanamaz. Bu kişiler için kooperatif kefalet, garanti ve teminat
veremez, sorumluluk yüklenemez, bunların borçlarını devralamaz. Aksi hâlde,
kooperatif alacaklıları bu
kişileri, kooperatifin yükümlendirildiği tutarda kooperatif borçları için
doğrudan takip edebilir.
Yönetim kurulu üyeleri kanundan veya anasözleşmeden doğan bir görevi veya
yetkiyi devrettiğinde, devralan kişilerin seçiminde makul derecede özen
göstermediklerinin ispat
edilmesi hâlinde, bu kişilerin fiil ve kararlarından sorumludurlar.
Yönetim kurulunca kooperatifi tanıtma ve ortak kaydetmek amacıyla yapılacak
ilan, reklam ve açıklamalar, eksik ve gerçeğe aykırı olamayacağı gibi, yanıltıcı
bilgi ve unsurlar
taşıyamaz.
Yönetim kurulu üyeleri ve temsile yetkili şahıslar, genel kurulun
devredemeyeceği yetkilerini kullanamaz.
Yönetim kurulu üyeleri, kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan müteselsilen
sorumlu olup, kooperatife tazmin etmekle yükümlüdürler.
Kusurlu olmadığını ispat eden üyeler ile karara muhalif kalıp durumu hemen
denetim kuruluna yazılı olarak bildiren veya özrü nedeniyle toplantıda hazır
bulunmayan üyeler
sorumluluktan kurtulurlar.
Görevi sona eren üyenin iş gördüğü zamana ait sorumluluğu ayrılış tarihinden
itibaren beş yıl devam eder.
52. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ
Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile murahhas üyelere bu sıfatla yapacakları
hizmet için aylık ücret veya katılacakları her toplantı için bir huzur hakkı ve
yapacakları görev
seyahatleri için yolluk ödenir. Ödemenin miktar ve şekli genel kurulca
kararlaştırılır.
Yönetim kurulu üyelerine, genel kurulca kararlaştırılan yukarıdaki nev'i ve
miktarların dışında hiç bir ödeme yapılamaz.
53. MURAHHAS ÜYE
Yönetim kurulu kararı ile üyelerden bir veya bir kaçı kooperatifi temsil
yetkisini haiz murahhas üye seçilebilir. Bu konuda 49 uncu madde hükümleri
saklıdır.
Murahhas üyelerin seçilmesi ve değiştirilmesi ticaret siciline tescil ettirilir.
54. MÜDÜR VE DİĞER PERSONEL
Yönetim kurulu, kooperatifin mali ve idari işlerini yürütmek üzere kendi
aralarından veya hariçten bir müdür ile kooperatif işlerinin gerekli kıldığı
diğer personeli istihdam edebilir.
Bunlar kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumludur.
İstihdam edilecek personelin nitelik ve görevleri yönetim kurulu kararı ile
belirlenir.
Personele verilecek ücret bütçede belirtilmek şartıyla yönetim kurulunca
belirlenir. Ancak müdürün yönetim kurulu üyeleri arasından atanması halinde
ücreti genel kurul
tarafından belirlenir.
DENETİM KURULU
55. SEÇİMİ VE SÜRESİ
Genel kurulca, en az bir yıl için ortaklar arasından veya dışarıdan en az iki
veya daha fazla denetim kurulu üyesi ile bir o kadar da yedeği seçilir. Genel
kurulca süre tespiti
yapılmaması halinde bir yıl için seçilmiş sayılır. Süreleri biten üyeler tekrar
seçilebilir. Bu anasözleşmenin 45’inci maddesinin 3’üncü ve 4’üncü fıkraları
hükümleri denetim
kuruluna üye seçiminde de uygulanır.
56. SEÇİLME ŞARTLARI VE BAĞDAŞMAYAN GÖREVLER
Denetim kurulu üyelerinde aşağıdaki şartlar aranır:
1)Türk vatandaşı olmak ve medeni hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak,
2)Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine
karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma,
hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan
kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından ya da 1163
sayılı Kooperatifler
Kanunu hükümlerine göre mahkûm olmamak,
3)Aynı zamanda kooperatifte yönetim kurulu üyesi, bu üyelerden birinin eşi,
kooperatif personeli veya yönetim kurulu üyeleriyle üçüncü derece dahil kan ve
sıhri hısım olmamak,
yönetim kurulu üyeleriyle aralarında iş ortaklığı bulunmamak,
4)Aynı zamanda diğer denetim kurulu üyelerinden birinin eşi olmamak ve
birbirleri ile ikinci derece dahil kan ve kayın hısımlığı bulunmamak.
Denetim kurulu üyeleri, kooperatifin ve kooperatifin bağlı olduğu üst
kuruluşların hissedarı oldukları şirketlerde, katıldıkları vakıflarda ve diğer
teşekküllerde yönetim kurulu üyesi
veya denetçi olamazlar, personel olarak yahut başka bir şekilde ücretli olarak
görev alamazlar
.
İkinci fıkrada belirtilen diğer görevleri bulunmasına rağmen denetim kurulu
üyesi olarak seçilenler, seçildikleri tarih itibariyle diğer görevlerinden
ayrılmak zorundadırlar. Bu
görevlerinden ayrılmayanların denetim kurulu üyeliğine seçilmelerine ilişkin
işlemler hükümsüzdür. Seçildikten sonra ikinci fıkradaki diğer görevleri edinen
denetim kurulu
üyelerinin sonradan edindikleri görevlere ilişkin seçilme veya görevlendirme
işlemleri ile sözleşmeler de hükümsüzdür. Denetim kurulu üyeliğine seçilme
işlemleri bu şekilde
hükümsüz olanların yerlerine yedekleri çağrılır.
Denetim kurulu üyelerinin fiilen bu görevleri yürüttükleri dönemde; bunların eş
ve ikinci derece dahil kan ve kayın hısımları, kooperatif ve kooperatifin bağlı
bulunduğu üst
kuruluşlar ile bunların % 50’den fazla hissedarı oldukları şirketlerde,
katıldıkları vakıflarda ve diğer teşekküllerde yönetim kurulu üyesi veya denetçi
olamazlar, personel olarak
veya başka bir şekilde ücretli olarak işe alınamazlar.
Bu madde hükümlerine aykırı uygulamalar denetçiler tarafından araştırılır.
57. GÖREV VE YETKİLERİ
Denetim kurulunun başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
1-Yıllık bilanço ve sonuç hesaplarını inceleyerek bu husustaki görüşlerini
birlikte veya tek başına genel kurula bir raporla bildirmek,
2-Kooperatif işlemlerinden bilgi edinmek ve gerekli kayıtların düzenli olarak
tutulmasını sağlamak amacıyla en az üç ayda bir defa kooperatifin defterlerini
incelemek,
3-En az üç ayda bir defa kooperatifin nakit mevcudu ile menkul değerlerini
kontrol etmek,
4-Bütçe, bilanço ve gelir-gider cetvelini denetlemek,
5-Yönetim kurulunun ihmali halinde genel kurulu olağan veya olağanüstü
toplantıya davet etmek,
6-Yönetim kurulu üyelerinin kanun ve anasözleşme hükümleri ile iyi niyet
esaslarına uygun davranmalarına nezaret etmek,
7-Yönetim kurulu üyelerinin gerekli şartları taşıyıp taşımadıklarını araştırmak,
toplantı nisabının kaybedilmesi halinde boşalan bu üyeliklere geciktirilmeksizin
yeteri kadar yedek
üye çağırmak,
8-Kooperatif ortaklarının, yönetim kurulu üyeleri ve kooperatif personeli
hakkındaki şikayetlerini incelemek ve inceleme sonucu yıllık raporunda
açıklamak,
9-Uygun gördükleri teklifleri yönetim kurulu ve genel kurul toplantıları
gündemine koydurmak,
Denetim kurulu üyeleri, görevleri çerçevesinde işlerin yürütülmesinde gördükleri
noksanlıkları, kanun ve anasözleşmeye aykırı hareketleri bundan sorumlu
olanların bağlı
bulundukları organa ve gerekli hallerde aynı zamanda genel kurula haber vermekte
yükümlüdürler.
Denetim kurulu üyeleri, kooperatifi genel kurul toplantısına çağırma yetkisi
hariç olmak üzere kendilerine kanun ve anasözleşme ile verilen görev ve
yetkileri, gerektiğinde tek
başlarına da kullanabilirler.
Denetim kurulu üyeleri, yönetim kurulu ve genel kurul toplantılarına katılırlar.
Ancak, yönetim kurulu toplantılarında oy kullanamazlar.
58. DENETÇİ RAPORUNUN DEĞİŞTİRİLMESİ
Kooperatifin finansal tabloları ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet
raporu, denetim raporunun sunulmasından sonra değiştirilmişse ve değişiklik
denetim raporlarını etkileyebilecek
nitelikteyse, finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu
yeniden denetlenir. Yeniden denetleme ve bunun sonucu, raporda özel olarak
açıklanır. Denetçi
görüşünde de yeniden denetimi yansıtan uygun eklere yer verilir.
59. SORUMLULUK
Kooperatifin yıl sonu ve konsolide finansal tablolarını, raporlarını,
hesaplarını denetleyen denetçiler; kanuni görevlerinin yerine getirilmesinde
kusurlu hareket ettikleri takdirde,
hem kooperatife hem de ortaklar ile kooperatif alacaklılarına karşı verdikleri
zarar dolayısıyla sorumludur.
Denetim kurulu üyeleri, kanun ve anasözleşme ile kendilerine yükletilen diğer
görevleri hiç veya gereği gibi yapmamalarından doğan zararlardan dolayı da
kusursuz olduklarını
ispat etmedikçe müteselsilen sorumludurlar.
Denetim kurulu üyeleri, görevleri sırasında öğrendikleri ve açıklamasında
kooperatif veya ortaklar için zarar umulan hususları, kooperatif ortaklarına ve
üçüncü şahıslara
açıklayamazlar.
60. DENETİM KURULU ÜYELİĞİNİN BOŞALMASI
Denetim kurulu üyeleri istifa etmek suretiyle her zaman görevlerinden
çekilebilirler.
Kanun ve anasözleşmede belirtilen şartlarını taşımadıkları veya sonradan
kaybettikleri anlaşılanların üyelikleri kendiliğinden sona erer.
Üyeliğin herhangi bir nedenle boşalması halinde yerlerine en çok oy alan
yedekleri geçer.
Yedeklerle beraber üye sayısı genel kurulca belirlenen sayının altına düştüğü
takdirde, mevcut üye veya üyeler ilk genel kurula kadar görev yapmak üzere
yerine birisini seçerler.
Yedeklerde dahil toptan boşalma olursa, yönetim kurulunca, denetçilerin
seçilmesi amacıyla genel kurul derhal toplantıya çağırılır.
61. DENETİM KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ
Denetim kurulu üyelerine verilecek ücretin miktarı ile ödeme şekli, bütçeye
konulmak suretiyle genel kurul tarafından tespit olunur.
HESAPLAR
62. HESAP DÖNEMİ, BİLANÇO VE NETİCE HESAPLARI
Kooperatifin hesap dönemi takvim yılıdır. İlk faaliyete geçildiği yıldaki hesap
dönemi kooperatifin kurulduğu tarihten başlar ve aynı yılın 31 Aralık tarihinde
sona erer.
Yönetim kurulu her yıl 31 Aralık tarihi itibariyle envanter yapar, bilançoyu ve
gelir-gider hesaplarını hazırlayıp genel kurul toplantısından en az bir ay önce
denetim kurulu
üyelerine verir. Denetim kurulu üyeleri bunları en çok 10 gün içinde inceleyerek
müştereken düzenleyecekleri raporla birlikte yönetim kuruluna iade ederler.
Bilanço ve netice
hesapları genel kurul toplantısından en az 15 gün önce kooperatif merkezinde
ortakların incelemesine sunulur ve isteyenlere birer sureti verilir.
63. MUHASEBE USULÜ
Kooperatifin hesapları, genel kabul görmüş muhasebe prensip ve usullerine
uygun olarak tutulur ve mali durum tabloları buna uygun şekilde hazırlanır.
64. GELİR GİDER FARKI VE DAĞILIMI
Gelir-gider farkı genel kurulca onaylanan yıllık bilançoya göre tespit
edilir.
Müspet gelir- gider farkının %15'i yedek akçe olarak ayrıldıktan sonra, genel
kurul, geri kalan müsbet gelir gider farkının tamamının veya bir kısmının
ortaklara muameleleri
oranında risturn olarak dağıtılmasına karar verebileceği gibi yedek akçe, özel
fon, ortaklar ve personel için yardım fonu arasında da bölüştürebilir.
Gelir-gider farkı menfi olduğu takdirde ortaya çıkan açık yedek akçelerden,
bunların yetmemesi halinde 65’inci maddeye göre oluşturulan özel fon ile veya
ortak sermaye
paylarından karşılanır.
Menfi neticeler ortadan kaldırılmadıkça gelir-gider farkı dağıtımı yapılamaz.
Yedek akçeler ortaklara dağıtılamaz. Sermaye üzerinden kazanç dağıtılamaz.
Yönetim ve denetim kurulu üyelerine kazanç üzerinden pay verilemez.
Kooperatif yalnız ortaklarıyla iş yapar.
65. ÖZEL FON İLE ORTAKLAR VE PERSONEL İÇİN YARDIM FONU
64'üncü maddenin 2’nci fıkrasına göre kararlaştırılacak miktarlar,
kooperatifin gelişmesine yarayacak işlerde kullanılmak üzere özel bir fon ile
ortaklar ve personel için yardım
fonu hesaplarında toplanır.
Bu fonlarda toplanan hasılanın kullanımına ilişkin esaslar genel kurulca
kararlaştırılır.
66. YEDEK AKÇELERİN VE FONLARIN NEMALANDIRILMASI
Yedek akçelerin ve özel fonların nemalandırılmasına ilişkin şekil ve şartlar
genel kurulca kararlaştırılır.
Yedek akçelerin ve özel fonların kullanılış şekil ve şartları anasözleşmede
gösterilir.
67. DEVİR TESLİM TUTANAĞI
Yönetim kurulu üyeleri ve memurları, görev devir ve teslimleri sırasında
sorumlulukları altındaki para, mal, defter, belge ve diğer kooperatif
varlıklarını bir tutanakla yeni
görevlilere teslim etmekle yükümlüdürler.
68. AVANSLAR VE ÖDEMELER
Kooperatifin amaç ve işleri dışında avans verilemez ve ödeme yapılamaz. Her
türlü ödemelerin geçerli belgelere dayandırılması şarttır.
Verilecek avansın sebebi, miktarı, süresi, geri alınma şartları, kapatılması
şekli ile kasada günlük olarak bulundurulacak azami para miktarı ve kooperatifin
parasının amaçlara
uygun şekilde değerlendirilmesi usulü yönetim kurulu tarafından belirlenir.
69. KOOPERATİFİN ACZİ HALİNDE YAPILACAK İŞLER
Kooperatifin aciz halinde bulunduğunu kabul ettirecek ciddi sebepler mevcut
ise, yönetim kurulu piyasada cari fiyatlar esas olmak üzere, derhal bir ara
bilânçosu tanzim eder.
Son yılın bilânçosu veya daha sonra yapılan bir tasfiye bilânçosu veyahut
yukarıda sözü geçen ara bilânçosu kooperatif mevcudunun borçlarını artık
karşılayamayacağını
gösteriyorsa yönetim kurulu Ticaret Bakanlığına durumu bildirir ve genel kurulu
derhal olağanüstü toplantıya çağırır.
Son yılın bilânçosunda kooperatif varlığının yarısı karşılıksız kalırsa yönetim
kurulu derhal genel kurulu toplantıya çağırarak durumu ortaklara arz eder. Aynı
zamanda ilgili
mahkeme ile Ticaret Bakanlığı'na bilgi verir. Ancak, bilânçoda tespit edilen
açık üç ay içinde ortakların ek ödemeleri ile kapanmadığı takdirde yine bakanlık
haberdar edilir.
Mali durumun düzetilmesinin mümkün görülmesi halinde yönetim kurulunun veya
alacaklılardan birinin isteği üzerine mahkeme iflasın açılmasını erteleyebilir.
Bu takdirde,
mahkeme mevcutlar defterinin tutulması, yönetim memuru (yediemin) atanması gibi
kooperatif varlığının korunmasına ve devamına yarayan tedbirleri alır.
DEFTERLER
70. TUTULACAK DEFTERLER
Kooperatifte aşağıdaki defterlerin tutulması zorunludur:
1)Yevmiye Defteri,
2)Defteri Kebir,
3)Envanter Defteri,
4)Ortaklar (Pay) Defteri,
5)Yönetim Kurulu Karar Defteri,
6)Genel Kurul Karar ve Müzakere Defteri.
Kooperatifte bu defterlerden başka 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 64/5’inci
maddesi gereği işin mahiyeti ve öneminin gerektirdiği diğer defterler de
tutulur.
71. YEVMİYE DEFTERİ
Yevmiye defteri, kayda geçirilmesi gereken işlemlerin ilgili belge veya
ispata dayanan evraktan çıkarılarak tarih sırasıyla ve "madde" halinde düzenli
olarak yazıldığı defterdir.
Yevmiye maddelerinin en az aşağıdaki bilgileri içermesi şarttır:
a) Madde sıra numarası,
b) Tarih,
c) Borçlu hesap,
ç) Alacaklı hesap,
d) Tutar,
e) Her kaydın dayandığı belgelerin türü ile varsa tarihleri ve sayıları.
Yevmiye defteri ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı olur; vergi
kanunlarına uygun olmak şartıyla müteharrik yapraklı defterler de
kullanılabilir.
72. DEFTERİ KEBİR
Defteri kebir, yevmiye defterine geçirilmiş olan işlemleri buradan alarak
sistemli bir şekilde ilgili olduğu hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak bu
hesaplarda toplayan defterdir.
Defteri kebirdeki kayıtların en az aşağıdaki bilgileri içermesi şarttır:
1) Tarih,
2) Yevmiye defteri madde sıra numarası,
3) Tutar,
4) Toplu hesaplarda yardımcı nihai hesapların isimleri.
71'inci maddenin üçüncü fıkrası hükmü defteri kebir hakkında da uygulanır.
73. ENVANTER DEFTERİ
Envanter defteri, kooperatifin açılışında ve açılıştan sonra her hesap
döneminin sonunda taşınmazların, alacakların, borçların, nakit para tutarının ve
varlıklar ile borçların
değerlerinin teker teker kaydedildiği ciltli ve sayfaları müteselsil sıra
numaralı defterdir.
Hesap dönemi on iki ayı geçemez. Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri saklı
kalmak kaydıyla envanter, düzenli bir işletme faaliyetinin akışına uygun düşen
süre içinde ve her
halükarda hesap döneminin sonundan itibaren üç ay içinde çıkarılır ve deftere
kaydedilir.
71 inci maddenin üçüncü fıkrası hükmü envanter defteri hakkında da uygulanır.
74. PAY / ORTAKLAR DEFTERİ
Pay/Ortaklar defteri; kooperatif ortaklarının bilgilerinin kaydedildiği
ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı defterdir.
Pay/Ortaklar defterine yapılacak kayıtların en az aşağıdaki bilgileri içermesi
şarttır:
1) Kooperatifin unvanı,
2) Ortağın adı soyadı veya unvanı,
3) Ortağın iş ve konut adresi,
4) Ortağın diğer iletişim bilgileri,
5) Ortağın kooperatife girdiği ve çıktığı tarihler,
6) Ortaklığın edinimi ve devrine ilişkin gerekli açıklamalar.
Ortaklığın usulüne uygun olarak devredildiği ispat edilmediği sürece, devralan
pay/ortaklar defterine yazılamaz.
Her ortak defterde ayrı bir sayfada izlenir. Ortaklığı devralan yeni ortak da
ayrı bir sayfada izlenir.
75. YÖNETİM KURULU KARAR DEFTERİ
Yönetim kurulu karar defteri, kooperatif yönetim kurulunun, kooperatif
yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararların yazılacağı ciltli ve sayfa
numaraları teselsül eden defterdir.
Karar defterindeki kayıtların en az aşağıdaki bilgileri içermesi şarttır:
1) Karar tarihi,
2) Karar sayısı,
3) Toplantıda hazır bulunanlar,
4) Kararın içeriği,
5) Üyelerin imzaları.
Kararın, üyelerden birinin yaptığı öneri üzerine diğerlerinin yazılı onayı ile
alındığı durumlarda bu husus ayrıca belirtilir ve imzaların bulunduğu kâğıt veya
kâğıtlar da karar
defterine yapıştırılır.
Bir önerinin veya önerilerin ıslak imza ile imzalanması şeklinde alınan kararlar
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 390’ıncı maddesinin dördüncü fıkrası
uyarınca karar defterine
yapıştırılır; aksi halde karar geçersizdir.
Her yönetim kurulu üyesi alınan karara ilişkin muhalefetinin bir şerh ile karar
metnine geçirilmesini isteyebilir. Üyelerin şerh yazma talebi hiçbir sebeple
reddedilemez; şerh
yazılmasına engel olunamaz. Şerh, sahibi dışında hiç kimse tarafından
değiştirilemez.
76. GENEL KURUL TOPLANTI VE MÜZAKERE DEFTERİ
Genel kurul toplantı ve müzakere defteri, kooperatifin genel kurul
toplantılarında görüşülen hususların ve alınan kararların kaydedildiği ciltli ve
sayfa numaraları teselsül eden
defterdir.
Genel kurul toplantı ve müzakere defteri, kooperatif genel kurul toplantısı
yapılırken genel kurulda sorulan sorular, verilen cevaplar, sunulan önergeler,
alınan kararlar işlenerek
düzenlenebileceği gibi hazırlanan toplantı tutanağının deftere yapıştırılması
şeklinde de tutulabilir.
77. SAKLAMA ZORUNLULUĞU
Kooperatif; tutmakla yükümlü olduğu ticari defterleri ve bu defterlere
yapılan kayıtların dayandığı belgeleri sınıflandırılmış bir şekilde on yıl
saklamakla yükümlüdür.
Vergi Usul Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri mahfuz kalmak kaydıyla, tutulması
zorunlu defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgeler, okunur hale
getirildiklerinde içerik
olarak örtüşmeleri, saklama süresi boyunca her an ulaşılabilmeleri ve uygun bir
süre içerisinde okunabilir hale getirilebilmeleri şartıyla görüntü veya veri
taşıyıcılarda da
saklanabilir.
Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı veya muhasebe
belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar.
Kooperatifin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını
veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama
süresi içinde zıyaa
uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari
işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi
verilmesini isteyebilir. Bu dava
hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
Kooperatifin sona ermesi halinde ilgili belgeler 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanunu’nun 82'nci maddesi uyarınca on yıl süre ile Sulh Hukuk Mahkemesi
tarafından saklanır.
78. AÇILIŞ ONAYI YAPILACAK DEFTERLER VE ONAY ZAMANI
Kooperatifin tutmakla yükümlü olduğu yevmiye defteri, defteri kebir,
envanter defteri, pay/ortaklar defteri, yönetim kurulu karar defteri ile genel
kurul toplantı ve müzakere
defterinin açılış onayları, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda belirtilen
süreler dahilinde bu Kanun ve Ticari Defterlerin tasdikine ilişkin diğer mevzuat
uyarınca yapılır.
Yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile yönetim kurulu karar
defterinin açılış onaylarının her hesap dönemi için yapılması zorunludur.
Pay/ortaklar defteri ile genel kurul
toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla izleyen hesap
dönemlerinde de açılış onayı yaptırılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir.
Onaya tabi defterlerin hesap dönemi içinde dolması dolayısıyla veya başka
sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar bunları kullanmaya
başlamadan önce
açılış onayı yaptırmak zorundadırlar.
Pay/ortaklar defterinin yenilenmesinin gerektiği durumlarda açılış onayı
yapılacak yeni defter, kullanımına son verilecek defterle veya zayi edilmişse
zayi belgesi ile birlikte notere
ibraz edilir. Yeni pay/ortaklar defterinin açılış onayının yapıldığı sırada
noter, eski deftere veya zayi belgesine yeni pay defterinin açılış onayının
yapıldığını tarih ve sayı belirtmek
suretiyle şerh düşer. Eski defterde veya zayi belgesinde söz konusu şerhi gören
noter tekrar bir açılış onayı yapamaz.
79. KAPANIŞ ONAYI YAPILACAK DEFTERLER İLE ONAY ZAMANI VE ŞEKLİ
Yevmiye defteri ile yönetim kurulu karar defteri 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanunu’nun 64/3'üncü maddesinde belirlenen süreler dahilinde notere ibraz
edilip, son kaydın altına
noterce “Görülmüştür” ibaresi yazılarak mühür ve imza ile onaylanması
zorunludur.
80. ONAY YENİLEME
Yönetim kurulu karar defteri, yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri
kebir yeterli yaprakları bulunması halinde yeni hesap döneminin ilk ayı
içerisinde onay yenilemek
suretiyle kullanılmaya devam edilebilir.
Onay yenilemede defterlerin türü değiştirilemez.
81. BİRLEŞME BÖLÜNME VE TÜR DEĞİŞTİRME
Kooperatif başka bir kooperatifle veya bir ticaret şirketi ile de
birleşebilir, bölünebilir ve tür değiştirebilir. Bu hallerde 6102 sayılı Türk
Ticaret Kanununun 134 ila 194’üncü
maddeleri arasındaki hükümleri uygulanır.
Ancak birleşme işlemlerinde 1163 sayılı Kanunun 6102 sayılı Kanun hükümlerine
aykırı olmayan maddeleri saklıdır.
82. DAĞILMA SEBEPLERİ
Kooperatif:
1. Ortak sayısının 7’den aşağı düşmesi üzerine,
2. Genel kurul kararıyla,
3. İflasın açılmasıyla,
4. Kanunlarda öngörülen diğer hallerde Ticaret Bakanlığı’nın mahkemeden alacağı
karar üzerine,
5. Diğer bir kooperatifle birleşmesi veya devralınması suretiyle,
6. Üç yıl olağan genel kurul toplantısını yapmaması halinde,
7. Amacına ulaşma imkânı kalmadığının Ticaret Bakanlığı’nca tespiti halinde
mahkemeden alınacak kararla dağılır.
83. TASFİYE KURULUNUN OLUŞUMU
Tasfiye kurulu genel kurul tarafından seçilecek en az iki kişiden oluşur. Genel
kurul bu hususta yönetim kurulunu da görevlendirebilir. Genel kurulca tasfiye
kurulu için bir
görevlendirme veya seçim yapılmadığı takdirde, tasfiye işlerini yönetim kurulu
yürütür. Bunlar genel kurulca her zaman azil ve yerlerine yenileri tayin
olunabilir.
Tasfiye kurulunun yukarıdaki fıkraya göre oluşturulmasına imkân bulunmaması
halinde ortaklardan birinin başvurusu üzerine mahkemece tasfiye memurları
atanabileceği gibi,
ortağın talebine istinaden, tasfiyeye memur kimselerin haklı sebepler
dolayısıyla azli ile yerlerine yenilerinin atanmasına da karar verilebilir.
Kooperatifin feshine mahkemenin
karar verdiği hâllerde de tasfiye memuru mahkemece atanır.
Tasfiye kurulu üyelerine atamayı yapan merci tarafından tespit edilecek miktarda
ücret ödenir.
1163 sayılı Kanunun 56’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının 3 numaralı bendi ile
62’nci maddesi hükümleri tasfiye kurulu üyeleri hakkında da uygulanır.
84. TASFİYE MEMURLARININ YETKİLERİN SINIRLANDIRILMASI VE GENİŞLETİLMESİ
Tasfiye memurlarına Kanunla tanınmış yetkiler devredilemez; ancak, belirli
uygulama işlemlerinin yapılabilmesi için, tasfiye memurlarından biri diğerine
veya üçüncü bir kişiye
temsil yetkisi verebilir.
Tasfiye memurlarının üçüncü kişilerle tasfiye amacı dışında yaptığı işlemler
kooperatifi bağlar; meğerki üçüncü kişinin işlemin tasfiye amacının dışında
olduğunu bildiği veya hâlin
gereğinden bilmemesinin mümkün olamayacağı ispat edilsin. Tasfiyenin sadece
tescil ve ilan edilmesi, bu hususun ispatı için yeterli delil değildir.
Tasfiye memurları birden fazla ise; bunların yaptıkları bir işlemden dolayı
kooperatifin bağlanabilmesi için imzaya yetkili iki tasfiye memurunun kooperatif
unvanı altında imza
atması gereklidir. Tasfiye hâlindeki kooperatifi tasfiye ile ilgili konularda
mahkemelerde ve dış ilişkide tasfiye memurları temsil eder.
Tasfiye memurunun görevini yerine getirdiği sırada işlediği haksız fiilden
kooperatif de sorumludur.
85. TASFİYE KURULUNUN GÖREVLERİ VE TASFİYENİN YÜRÜTÜLMESİ
Tasfiye memurları, tasfiye işlerinin bir an önce bitirilmesi için çalışmakla
yükümlüdür. Bu amaçla, görevlerine başlar başlamaz, kooperatifin tasfiyenin
başlangıcındaki durumunu
incelerler; gerekirse kooperatif mallarına değer biçmek için uzmanlara
başvurarak, kooperatifin malvarlığına ilişkin durumu ile finansal durumunu
gösteren bir envanter ile bilanço
düzenler ve genel kurulun onayına sunarlar.
Envanter ve bilançonun onaylanmasından sonra, tasfiye memurları kooperatifin
envanterde yazılı bütün malları ile belgelerine ve defterlerine el koyarlar.
Aktiflerin toptan satışının görüşüleceği gündem maddesi hariç olmak üzere,
tasfiye süresince yapılacak genel kurul toplantılarında nisap aranmaz.
Tasfiye, iflastan ve mahkeme kararından başka bir sebepten ileri gelmişse,
yönetim kurulunca ticaret siciline tescil ve ilan ettirilir. Ayrıca yönetim
kurulu tasfiye memurlarını da
ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. Tasfiye işlerinin yönetim kurulunca
yapılması hâlinde de bu hüküm uygulanır. Tasfiye süresince kooperatif unvanı
"Tasfiye Halinde" ibaresi ilave
edilerek kullanılır.
Kooperatif genel kurulu aksine karar vermedikçe tasfiye memurları kooperatifin
aktiflerini pazarlık yoluyla da satabilirler. Önemli miktarda aktiflerin toptan
satılabilmesi için genel
kurul kararı gereklidir. Alınacak bu karar için bütün ortakların ¾’ünün rızası
gereklidir.
Alacaklı oldukları kooperatif defterlerinden veya diğer belgelerden anlaşılan ve
yerleşim yerleri bilinen kişiler taahhütlü mektupla, diğer alacaklılar Türkiye
Ticaret Sicili
Gazetesinde birer hafta arayla yapılacak üç ilanla kooperatifin sona ermiş
bulunduğu konusunda bilgilendirilirler ve alacaklarını tasfiye memurlarına
bildirmeye çağrılırlar.
Alacaklı oldukları bilinenler, bildirimde bulunmazlarsa alacaklarının tutarı
Ticaret Bakanlığınca belirlenecek bir bankaya depo edilir.
Kooperatifin, henüz muaccel olmayan veya hakkında uyuşmazlık bulunan borçlarını
karşılayacak tutarda para notere depo edilir; meğerki bu gibi borçlar yeterli
bir şekilde
teminat altına alınmış veya kooperatif varlığının ortaklar arasında paylaşımı bu
borçların ödenmesi şartına bağlanmış olsun.
Kooperatifin borçlarının ve pay bedellerinin ödenmesinden sonra kalan miktar,
dağılma anında kayıtlı ortaklar veya hukuki halefleri arasında sermaye payları
ile orantılı olarak
dağıtılır.
Yukarıdaki fıkralarda yazılı hükümlere aykırı hareket eden tasfiye memurları
haksız olarak ödedikleri paralardan dolayı 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun
553'üncü maddesi
uyarınca sorumludur.
86. DİĞER TASFİYE İŞLERİ
Tasfiye memurları;
1) Kooperatifin süregelen işlemlerini tamamlamak, gereğinde pay bedellerinin
henüz ödenmemiş olan kısımlarını tahsil etmek, aktifleri paraya çevirmek ve
kooperatif borçlarının,
ilk tasfiye bilançosundan ve alacaklılara yapılan çağrı sonucunda anlaşılan
duruma göre, kooperatif varlığından fazla olmadığı saptanmışsa, bu borçları
ödemekle yükümlüdürler.
2) Tasfiyenin gerektirmediği yeni bir işlem yapamazlar.
3) Kooperatif borçları kooperatif varlığından fazla olduğu takdirde durumu
derhâl kooperatifin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine
bildirirler; mahkeme
iflasın açılmasına karar verir.
4) Tasfiyenin uzun sürmesi hâlinde, her yıl sonu için tasfiyeye ilişkin finansal
tabloları ve tasfiye sonunda da kesin bilançoyu düzenleyerek genel kurula
sunarlar.
5) Kooperatifin bütün mal ve haklarının korunması için düzenli ve görevinin
bilincinde bir yönetici gibi gereken önlemleri alır ve tasfiyeyi mümkün olan en
kısa sürede bitirirler.
6) Tasfiye işlemlerinin düzenli yürütülmesi ve güvenliği için gereken defterleri
tutarlar.
7) Tasfiye sırasında elde edilen paralardan kooperatifin süregelen harcamaları
için gerekli olan para dışında kalan paraları, bir bankaya kooperatif adına
yatırırlar.
8) Vadesi gelmemiş borçları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nca kısa vadeli
kredilere uygulanan oran üzerinden iskonto ederek derhâl öderler. Alacaklılar bu
ödemeyi kabul
etmek zorundadır. Kanun gereği iskonto edilmesi mümkün olmayan alacaklar bu
hükümden müstesnadır.
9) Ortaklara tasfiye işlerinin durumu hakkında bilgi ve istedikleri takdirde bu
konuda imzalı belge verirler.
10) Kooperatifin borçlarının ve pay bedellerinin ödenmesinden sonra kalan
miktarın, dağılma anında kayıtlı ortaklar veya hukuki halefleri arasında sermaye
payları ile orantılı
olarak dağıtırlar.
11)Tasfiyenin sona ermesi üzerine kooperatif unvanının sicilden silinmesini
sicil müdürlüğünden talep ederler.
Tasfiyenin sonunda defterler ve tasfiyeye ilişkin olanlar da dâhil, belgeler
Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından saklanır.
87. EK TASFİYE
Tasfiyenin kapanmasından sonra ek tasfiye işlemlerinin yapılmasının zorunlu
olduğu anlaşılırsa, son tasfiye memurları, yönetim kurulu üyeleri, ortaklar veya
alacaklılar,
kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, bu ek
işlemler sonuçlandırılıncaya kadar, kooperatifin yeniden tescilini
isteyebilirler.
Mahkeme istemin yerinde olduğuna kanaat getirirse, kooperatifin ek tasfiye için
yeniden tesciline karar verir ve bu işlemlerini yapmaları için son tasfiye
memurlarını veya yeni bir
veya birkaç kişiyi tasfiye memuru olarak atayarak tescil ve ilan ettirir.
88. TASFİYEDEN DÖNÜLMESİ
Kooperatif anasözleşmede belirlenen sürenin dolmasıyla veya genel kurul
kararıyla sona ermiş ise ortaklar arasında kooperatif malvarlığının dağıtımına
başlanılmış olmadıkça,
genel kurul kooperatifin devam etmesini kararlaştırabilir. Devam kararının tüm
ortakların 3/5’inin oyu ile alınması gerekir.
Tasfiyeden dönülmesine ilişkin genel kurul kararını tasfiye memurları tescil ve
ilan ettirir.
Kooperatif, iflasın açılmasıyla sona ermiş olmasına rağmen iflas kaldırılmışsa
veya iflas, konkordatonun uygulanmasıyla sona ermişse kooperatif devam eder.
Tasfiye memuru iflasın kaldırıldığına ilişkin kararı ticaret siciline tescil
ettirir. Tescil istemine, pay bedellerinin ve tasfiye paylarının ortaklar
arasında dağıtılmasına başlanmadığına
ilişkin belge de eklenir.
89. BAKANLIK İLE DİĞER KURUM VE KURULUŞLARIN DENETİMİ
Kooperatif, Ticaret Bakanlığı’nın denetimine tabidir. Bakanlık; kooperatif
üst kuruluşlarını, ilgili müesseseleri ve bağımsız denetim kuruluşlarını
kooperatifi denetlemekle
görevlendirebilir.
Kooperatif görevlileri; kooperatife ait mal, para ve para hükmündeki kâğıtları
ve gizli de olsa bunlarla ilgili defter ve belgeleri istenildiğinde
müfettişlere, denetimle görevlendirilen
personele ve kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine göstermek, saymasına ve
incelenmesine yardımda bulunmak, istenilen bilgileri gerçeğe uygun ve eksiksiz
olarak vermek
ve doğru beyanda bulunmakla yükümlüdürler.
Kooperatif, denetim sonuçlarına göre ilgili Bakanlıkça verilecek talimata uymak
zorundadır. Yapılan denetimler sonucunda kooperatifin yönetim kurulu üyeleri ile
üst düzey
yetkililerinin hukuka açıkça aykırı eylem ve işlemlerinin tespit edilmesi
durumunda, ilgili Bakanlık, kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate alınarak
gecikmesinde sakınca görülen
hallerde ileride telafisi güç veya imkânsız zararlara yol açılmasının
engellenmesi amacıyla bu kişilerin görevlerine tedbiren son verebilir.
Kooperatifin bir yıl içerisinde olağanüstü
genel kurul toplantısı yapılmasına yönelik gerekli tedbiri alır.
90. KANUN HÜKÜMLERİNE UYULMASI
Bu anasözleşmede açıklık olmayan hallerde 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ile
Türk Ticaret Kanunu’nun anonim şirketlere ait hükümleri uygulanır.
91. İLK YÖNETİM KURULU ÜYELERİ
İlk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere, aşağıdaki kurucu ortaklar
yönetim kurulu üyeliğine seçilmişlerdir.
1. NEVİN BAĞDATLI (Asil Üye)
2. SEVİNÇ ÖZEL FÜZÜN (Asil Üye)
3. BELKIS İKBAL ÜNER (Asil Üye)
92. İLK DENETİM KURULU ÜYELERİ
İlk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere, aşağıdaki kişiler denetim
kurulu üyeliğine seçilmişlerdir.
1. SEVİM YILDIRIM (Asil Üye)
93. KURUCULAR
Aşağıda isimleri, tabiiyetleri, adresleri, taahhüt ve tediye ettikleri
sermaye payları ile imzaları bulunan;
1) Kurucu ortaklar, bu anasözleşmenin 10’uncu maddesinde belirtilen ortaklık
şartlarını taşıdıklarını, Kooperatif anasözleşmesi hükümlerini bütün hak ve
ödevleriyle birlikte kabul
ettiklerini,
2) İlk yönetim kurulu üyeleri ile denetim kurulu üyeleri, bu anasözleşmenin 45
ve 56’ncı maddelerinde belirtilen seçilme şartlarını taşıdıklarını,
3) Kurucu ortaklar, izin mercii tarafından kuruluşun usulüne uygun olarak
tamamlanması amacıyla düzeltme beyanı istenilmesi halinde, ticaret sicili
müdürlüğünden bu belgenin
alınabilmesi ve gerekli düzeltmelerin yapılabilmesi için anasözleşmenin ilk
yönetim kurulu başlıklı maddesinde adı geçenlerin yetkilendirilmiş olduklarını
beyan ederler.
| Sıra No | Kimlik No | Kurucu | Uyruk | Adres | Taahhüt Ettiği Sermaye(Pay adedix100,00TL) | Ödediği Sermaye | İmza |
| 1 | 253******36 | NEVİN BAĞDATLI | TÜRKİYE | ÇEŞME/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 2 | 180******36 | SEVİNÇ ÖZEL FÜZÜN | TÜRKİYE | URLA/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 3 | 538******46 | BELKIS İKBAL ÜNER | TÜRKİYE | BALÇOVA/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 4 | 261******94 | AYŞE DONAT | TÜRKİYE | KARŞIYAKA/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 5 | 518******76 | ÜLKEM SOYKAN | TÜRKİYE | KARABAĞLAR/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 6 | 181******22 | SEVİM YILDIRIM | TÜRKİYE | BAYRAKLI/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 7 | 260******88 | FİLİZ FERAH | TÜRKİYE | MENEMEN/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 8 | 242******60 | ŞÖHRET ÖZYİĞİT | TÜRKİYE | GAZİEMİR/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
| 9 | 254******80 | DENİZ GÖK | TÜRKİYE | KARŞIYAKA/İZMİR | 100,00 TL | 100,00 TL | .......... |
© Copyright 2021 İz Yaşam Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi
